Op 1 november 2020 verscheen het Basisboek Cybercriminaliteit, onder redactie van Wytkse van der Wagen, Marleen Weulen Kranenborg en mijzelf. Het studieboek wordt veel gebruikt in vakken voor de opleiding criminologie bij verschillende Nederlandse universiteiten. Het boek verschaft ook basiskennis voor strafrechtstudenten en professionals uit de praktijk.

Nu de embargoperiode voorbij is, mag ik van Boom Uitgevers twee hoofdstukken publiekelijk beschikbaar stellen. Het gaat om de hoofdstukken ‘Verschijningsvormen van cybercriminaliteit’ (.pdf) en ‘Cybercriminaliteit en opsporing’ (.pdf).

De andere hoofdstukken, bijvoorbeeld over criminologische theorieën en cybercriminaliteit, daders, slachtoffers en interventiestrategieën zijn niet in open access beschikbaar, maar het boek is voor een schappelijke prijs beschikbaar bij uw boekhandel (of o.a. bol.com).

Als er vragen of opmerkingen zijn over het boek (en met name natuurlijk over de onderstaande hoofdstukken), dan hoor ik het graag per e-mail (te vinden op mijn UU-pagina). Wellicht volgt er volgend jaar een nieuwe druk waar we de opmerkingen in kunnen meenemen.

Inhoudsopgave

3             Verschijningsvormen van cybercriminaliteit

Jan-Jaap Oerlemans & Wytske van der Wagen

3.1 Inleiding

3.2 Cybercriminaliteit in enge zin

3.2.1 Hacken

3.2.2 Malware

3.2.3 Botnets

3.2.4 Ddos-aanvallen

3.3 Gedigitaliseerde criminaliteit

3.3.1 Internetoplichting

3.3.2 Online drugshandel

3.3.3 Witwassen en virtuele valuta

3.3.4 Online zedendelicten

3.4 Toekomstige ontwikkelingen

3.5 Tot besluit

3.6 Discussievragen

3.7 Kernbegrippen

Bijlage: Overzicht van relevante delicten

Citeerwijze:

J.J. Oerlemans & W. van der Wagen, ‘Verschijningsvormen van cybercriminaliteit’, p. 55-105 in: W. van der Wagen, J.J. Oerlemans & M. Weulen Kranenbarg (red.), Basisboek Cybercriminaliteit, Den Haag: Boom criminologie 2020.

Inhoudsopgave

7             Cybercriminaliteit en opsporing

Jan-Jaap Oerlemans

7.1 Inleiding

7.2 Het opsporingsonderzoek en normering van opsporingsmethoden

7.2.1 De organisatie van opsporing naar cybercriminaliteit in Nederland

7.2.2 De politie

7.2.3 Openbaar Ministerie

7.2.4 Rechterlijke macht

7.2.5 De IRT-affaire

7.2.6 Stelsel van normering van bijzondere opsporingsbevoegdheden

7.3 Het IP-adres als digitaal spoor

7.3.1 Het opsporingsproces bij een IP-adres als digitaal spoor

7.3.2 Het vorderen van gegevens

7.3.3 Inbeslagname en onderzoek op gegevensdragers

7.3.4 Regels voor de doorzoeking en inbeslagname van gegevensdragers

7.3.5 De netwerkzoeking

7.3.6 Online doorzoeking

7.4 Opsporingsmethoden en de uitdaging van anonimiteit

7.4.1 Proxy- en VPN-diensten

7.4.2 Tor

7.4.3 Openbronnenonderzoek

7.4.4 Undercover bevoegdheden

7.5 Opsporingsmethoden en de uitdaging van versleuteling

7.5.1 Versleuteling in opslag

7.5.2 Versleuteling in transport

7.5.3 De hackbevoegdheid

7.6 Jurisdictie en grensoverschrijdende digitale opsporing

7.6.1 Wetgevende jurisdictie

7.6.2 Handhavingsjurisdictie

7.6.3 Unilaterale digitale opsporing

7.6.4 Toekomstige ontwikkelingen van grensoverschrijdende digitale opsporing

7.7 Verstoring van cybercriminaliteit

7.8 Tot besluit

7.9 Discussievragen

7.10 Kernbegrippen

Bijlage: Overzicht van relevante dwangmiddelen en bijzondere opsporingsbevoegdheden

Citeerwijze:

J.J. Oerlemans, ‘Cybercriminaliteit en opsporing’, p. 195-258 in: W. van der Wagen, J.J. Oerlemans & M. Weulen Kranenbarg (red.), Basisboek Cybercriminaliteit, Den Haag: Boom criminologie 2020.