Posted on 14/12/2019 op Oerlemansblog

Op 15 december 2019 treedt de wet ‘Herwaardering strafbaarstelling actuele delictsvormen’ in werking. Dat betekent onder andere dat wraakporno nu strafbaar is op grond van het nieuwe artikel 139h Sr.

Artikel 139h Sr stelt het strafbaar om opzettelijk en wederrechtelijk van een persoon een afbeelding van seksuele aard te vervaardigen of de beschikking te hebben, terwijl diegene weet of redelijkerwijs moet vermoeden dat deze door of als gevolg van een wederrechtelijke gedraging is verkregen. De openbaarmaking (bijvoorbeeld het op internet zetten van zo’n afbeelding van wraakporno) is ook strafbaar, eenvoudig gezegd als het door een strafbaar feit is verkregen en de verdachte weet dat het openbaarmaking nadelig kan zijn voor die persoon.

‘Afbeeldingen’

Misschien vraagt u zich net als ik af waarom alleen ‘een afbeelding van seksuele aard’ strafbaar is gesteld. In de memorie van toelichting is te lezen dat het begrip “afbeelding” (veel) breder wordt gezien, namelijk als alle vormen van beeldmateriaal, zoals foto’s, videomateriaal en live streamingbeelden. Een afbeelding van “seksuele aard” is een afbeelding die ‘een zodanig intiem seksueel karakter heeft dat deze door ieder redelijk denkend mens als privé zal worden beschouwd. Hierbij kan het gaan om beeldmateriaal waarop het ontblote lichaam van iemand te zien. Of om beeldmateriaal waarop het deels ontblote lichaam te zien is en lichaamsdelen als borsten of billen of geslachtsdelen prominent in beeld worden gebracht. Ook beeldmateriaal van iemand die, al dan niet (deels) ontbloot, seksuele handelingen verricht met of aan het eigen lichaam of iemand met wiens lichaam seksuele handelingen worden verricht’, kunnen een ‘afbeelding van seksuele aard’ opleveren.

‘Opzet’

Voor bewezenverklaring van het oogmerk de afgebeelde persoon te benadelen is niet zozeer de vraag of de betrokkene zich benadeeld heeft gevoeld, maar zijn de intentie van de pleger en de context van de openbaarmaking relevant. In de toelichting is ook te lezen dat ‘sprake dient te zijn van een doelbewust kwaadaardig handelen. Voorwaardelijk opzet op de benadeling is niet voldoende’. Als voorbeelden worden gegeven ‘het bewust zonder toestemming van de afgebeelde handelen, het plaatsen van denigrerende opmerkingen of seksualiserende teksten over de afgebeelde bij het beeldmateriaal (wraakporno) of het delen van persoonlijke gegevens van de afgebeelde bij het beeldmateriaal, zoals het telefoonnummer of de adresgegevens (exposen). Door als uitgangspunt voor strafbaarheid het oogmerk de afgebeelde persoon te benadelen te nemen is de strafbepaling zo geformuleerd dat nieuwe en toekomstige vormen van aan wraakporno en exposen verwante vormen van misbruik van seksueel beeldmateriaal hieronder vallen’.