
Enkele hoofdstukken uit de tweede editie van het Basisboek Cybercriminaliteit stel ik, na afloop van de embargoperiode van één jaar, nu in open access beschikbaar. Het gaat om de hoofdstukken ‘Verschijningsvormen van cybercriminaliteit in enge zin’ (.pdf), Verschijningsvormen van gedigitaliseerde criminaliteit (.pdf) en ‘Cybercriminaliteit en opsporing’ (.pdf).
In de tweede druk hebben we gekozen voor twee afzonderlijke hoofdstukken over cybercriminaliteit: één voor elke categorie. Onderaan deze pagina staat de inhoudsopgave van de hoofdstukken, voor een indruk krijgt van de behandelde onderwerpen.
Het studieboek wordt veel gebruikt in criminologie- en strafrechtopleidingen aan verschillende Nederlandse universiteiten en hogescholen. Heeft u vragen of opmerkingen over het boek, of wilt u wijzen op een onvolkomenheid? Dan hoor ik dat graag per e-mail (zie mijn medewerkerspagina).
De overige hoofdstukken in het boek behandelen onder andere criminologische theorieën en cybercriminaliteit, daders en slachtoffers van cybercriminaliteit, en interventiestrategieën. Deze hoofdstukken zijn niet open access beschikbaar, maar het volledige boek is onder andere verkrijgbaar via Boom.nl.
Inhoudsopgaven hoofdstukken
Hoofdstuk 3 – Verschijningsvormen van cybercriminaliteit in enge zin
Jan-Jaap Oerlemans, Wytske van der Wagen & Marleen Weulen Kranenbarg
3.1 Inleiding
3.2 Strafbaarstelling van cybercriminaliteit in enge zin
3.3 Hacken (computervredebreuk)
3.3.1 Strafbaarstelling
3.3.2 Ethisch hacken
3.4 Malware
3.4.1 Info-stealers
3.4.2 Ransomware
3.4.3 Banking malware
3.4.4 Strafbaarstelling
3.5 Botnet
3.5.1 Strafbaarstelling
3.6 Ddos-aanval
3.6.1 Strafbaarstelling
3.7 De rol van social engineering bij cybercriminaliteit
3.8 Toekomstige ontwikkelingen
3.8.1 Meer invloed van statelijke actoren
3.8.2 Het Internet der Dingen
3.9 Tot besluit
3.10 Discussievragen
3.11 Kernbegrippen
Citeerwijze:
- J.J. Oerlemans, W. van der Wagen & M. Weulen Kranenbarg, ‘Verschijningsvormen van cybercriminaliteit in enge zin’, p. 69-104 in: W. van der Wagen, J.J. Oerlemans & M. Weulen Kranenbarg (red.), Basisboek cybercriminaliteit, Den Haag: Boom 2024.
Hoofdstuk 4 – Verschijningsvormen van gedigitaliseerde criminaliteit
Jan-Jaap Oerlemans, Anne de Hingh & Wytske van der Wagen
4.1 Inleiding
4.2 De verschillende lagen van het internet: het clear, deep en dark web
4.3 Online handelsplaatsen
4.3.1 Handelsplaatsen op het clear web
4.3.2 Handelsplaatsen op het dark web
4.3.3 Handelsplaatsen op communicatie-apps
4.3.4 Strafbaarstelling
4.4 Witwassen met virtuele valuta
4.4.1 Regulering
4.4.2 Strafbaarstelling
4.5 Internetoplichting
4.5.1 Strafbaarstelling
4.6 Online zedendelicten
4.6.1 Beeldmateriaal van seksueel misbruik van minderjarigen
4.6.2 Sexting
4.6.3 Misbruik van seksueel beeldmateriaal
4.6.4 Sextortion
4.6.5 Online grooming en sexchatten
4.7 Online uitingsdelicten
4.7.1 Uitingsdelicten en de vrijheid van meningsuiting
4.7.2 Strafbaarstelling van uitingen
4.7.3 Het verwijderen van strafbaar materiaal
4.8 Toekomstige ontwikkelingen
4.8.1 AI en gedigitaliseerde criminaliteit
4.8.2 Criminaliteit in virtual reality- en mixed reality werelden
4.9 Tot besluit
4.10 Discussievragen
4.11 Kernbegrippen
Citeerwijze:
- J.J. Oerlemans, A.E. de Hingh, W. van der Wagen, ‘Verschijningsvormen van gedigitaliseerde criminaliteit’, p. 105-164 in: W. van der Wagen, J.J. Oerlemans & M. Weulen Kranenbarg (red.), Basisboek cybercriminaliteit, Den Haag: Boom 2024.
Hoofdstuk 9 – Cybercriminaliteit en opsporing
Jan-Jaap Oerlemans & Mojdeh Kobari
9.1 Inleiding 287
9.2 Het opsporingsonderzoek en de normering van opsporingsmethoden
9.2.1 De organisatie van opsporing naar cybercriminaliteit in Nederland
9.2.2 De politie
9.2.3 Openbaar Ministerie
9.2.4 Rechterlijke macht
9.2.5 Het strafvorderlijk legaliteitsbeginsel en de IRT-affaire
9.2.6 Stelsel van normering van bijzondere opsporingsbevoegdheden
9.3 Het IP-adres als digitaal spoor
9.3.1 Het opsporingsproces bij een IP-adres als spoor
9.3.2 Het vorderen van gegevens
9.3.3 Digitaal bewijs en onderzoek op gegevensdragers
9.3.4 Regels voor de inbeslagname en onderzoek op gegevensdragers
9.3.5 De netwerkzoeking
9.4 Opsporingsmethoden en de uitdaging van anonimiteit
9.4.1 Anonimiseringstechnieken
9.4.2 Publiek toegankelijke bronnen
9.4.3 Undercoverbevoegdheden
9.5 Opsporingsmethoden en de uitdaging van versleuteling
9.5.1 Versleuteling in opslag
9.5.2 Versleuteling in transport
9.5.3 De hackbevoegdheid
9.6 Jurisdictie en grensoverschrijdende digitale opsporing
9.6.1 Wetgevende jurisdictie
9.6.2 Handhavingsjurisdictie en rechtshulp
9.6.3 Unilaterale digitale opsporing
9.7 Verstoring en de brede bestrijding van cybercriminaliteit
9.8 Tot besluit
9.9 Discussievragen
9.10 Kernbegrippen
Citeerwijze:
- J.J. Oerlemans & M. Kobari, ‘Cybercriminaliteit en opsporing’, p. 287-343 in: W. van der Wagen, J.J. Oerlemans & M. Weulen Kranenbarg (red.), Basisboek cybercriminaliteit, Den Haag: Boom 2024.
